Quy định cấm xe 3-4 bánh tự chế vẫn tồn tại
Quy định cấm xe 3-4 bánh tự chế đã có từ lâu. Nhiều địa phương cũng đề xuất thu hồi, cấm loại phương tiện này hoạt động nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được vì nhiều lý do. Việc này dẫn đến tình trạng xe 3-4 bánh tự chế không đủ điều kiện vẫn lưu thông, là hiểm họa cho người đi đường. Do đó, cần quan tâm đến vấn đề quản lý hoạt động xe ba gác và 3-4 bánh tự chế an toàn, hiệu quả.
Vấn đề lưu thông của xe 3-4 bánh tự chế
Bài 1: Cấm vẫn như không!
Mặc dù xe ba gác chở hàng hóa cồng kềnh và xe 3-4 bánh tự chế lưu thông trên đường là những hành vi bị cấm nhưng thực tế do nhu cầu của người dân và cơ sở sản xuất kinh doanh, những phương tiện này vẫn còn “đất sống”. Lợi thế của chúng là kích thước nhỏ gọn, dễ dàng luồn lách vào các ngõ hẻm ở đô thị.
Đáp ứng nhu cầu vận chuyển
Mỗi ngày, ông D.T.Đ. (64 tuổi, ngụ phường Quyết Thắng, thành phố Biên Hòa) đều điều khiển xe ba gác để chở hàng hóa, vật liệu xây dựng. Trung bình, mỗi lượt chở, ông kiếm được khoảng 100-300 ngàn đồng (tùy theo chặng đường và số lượng hàng hóa). Để tiết kiệm chi phí, ông thường chở hàng cồng kềnh vượt quá kích thước tối đa của xe.
Ông D.T.Đ. cho biết, dù biết vi phạm quy định nhưng vì mưu sinh nên ông vẫn phải làm. Nếu không chở hàng, khách sẽ tìm người khác chấp nhận vận chuyển. Vào ngày 26-6, ông đã bị lực lượng cảnh sát giao thông lập biên bản vi phạm hành chính vì hành vi chở hàng hóa vượt quá giới hạn khi đang lưu thông trên đường Nguyễn Ái Quốc.
Tình trạng như ông D.T.Đ. không phải là hiếm gặp trong các khu vực đô thị như thành phố Biên Hòa và các huyện: Long Thành, Nhơn Trạch, Trảng Bom, nơi nhu cầu vận chuyển hàng hóa rất lớn, đặc biệt là vật liệu xây dựng như tấm tôn, thép, cát, bao xi măng.
Khu vực cho phép lưu thông
Theo lực lượng chức năng, chỉ những xe ba gác đã được cấp biển số, đầy đủ giấy đăng ký và người điều khiển có giấy phép lái xe mới được phép lưu thông. Tuy nhiên, do nhiều khu vực đô thị có các ngõ hẻm mà xe tải không thể vào được, nên xe ba gác trở thành giải pháp hiệu quả trong việc vận chuyển hàng hóa. Bên cạnh đó, xe ba gác còn được sử dụng để thu gom rác, nhờ sự nhỏ gọn và linh động.
Giá cả cũng là một trong những yếu tố giúp xe ba gác còn tồn tại. Việc thuê xe ba gác để vận chuyển hàng hóa thường rẻ hơn so với thuê xe tải (khoảng 1/3 chi phí).
Giải pháp tạm thời
Theo UBND thành phố Biên Hòa, chính quyền địa phương đã nỗ lực xử lý các trường hợp lấn chiếm lòng đường, trong đó có những người sử dụng xe 3-4 bánh tự chế để bán nông sản. Nhờ xử lý tình trạng chợ tự phát, hoạt động của các xe 3-4 bánh tự chế đã giảm bớt.
Có nhiều ý kiến từ người dân như anh Nguyễn Minh Anh (sinh viên đại học tại thành phố Biên Hòa) cho biết, anh thường gọi xe ba gác khi chuyển phòng trọ vì giá rẻ và tài xế sẵn sàng đi vào các ngõ hẻm nhỏ. Đây là lợi thế lớn của loại phương tiện này trong các đô thị đông đúc.
Những khó khăn trong quản lý
Thực tế nếu loại bỏ xe ba gác và thay đổi bằng xe tải, việc vận chuyển hàng hóa vào các ngõ hẻm sẽ gặp khó khăn. Nhiều tuyến đường khu dân cư cấm xe tải hoặc hạn chế vào giờ cao điểm.
Ông N.V.T. (ngụ phường Trảng Dài, thành phố Biên Hòa) cho biết, việc vận chuyển vật liệu xây dựng thường chỉ có thể thực hiện bằng xe ba gác do giá cả phải chăng và tránh phải chống lại các quy định cấm xe tải.
Khó khăn trong việc xử lý
Từ đầu tháng 6-2024 đến nay, lực lượng cảnh sát giao thông đã thực hiện các chuyên đề xử lý xe ba gác và xe 3-4 bánh tự chế, hoạt động của những phương tiện này đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, nhiều lái xe vẫn tìm cách né tránh sự kiểm soát.
Thượng úy Hoàng Thái Sơn, cán bộ Đội Cảnh sát giao thông – trật tự Công an thành phố Biên Hòa cho biết, khi thấy lực lượng chức năng, những lái xe thường lẩn trốn vào các hẻm, tạo khó khăn cho việc xử lý.
Một cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng trên quốc lộ 51 (thành phố Biên Hòa) bốc xếp hàng cồng kềnh lên xe ba gác, chuẩn bị chở đi giao.
Ngoài ra, khi lực lượng chức năng xử lý một số trường hợp, những người lái xe sẽ nhắc nhau tạm ngừng hoạt động cho đến khi tình hình trở lại bình thường. Do đó, việc xử lý các vi phạm hầu như chưa đem lại hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, theo lãnh đạo địa phương, tình trạng xe ba gác, xe 3-4 bánh tự chế còn hoạt động do nhiều nguyên nhân như các cơ sở doanh nghiệp đặt nặng lợi nhuận, trong khi nhận thức về pháp luật và ý thức đảm bảo an toàn giao thông của một số người lái xe còn hạn chế.
Nhiều người lái xe ba gác, xe 3-4 bánh tự chế thường là lao động có thu nhập thấp và xe là tài sản quý giá của họ. Vì vậy, họ phải chiều theo yêu cầu của bên thuê, kể cả việc chở hàng hóa cồng kềnh.
Ông T.Đ. (48 tuổi, ngụ phường Xuân Thanh, thành phố Long Khánh) cho biết, xe ba gác là phương tiện mưu sinh quan trọng của gia đình ông và ông không thể từ chối khi có khách hàng yêu cầu vận chuyển hàng, bất chấp sự nguy hiểm có thể xảy ra.
Đăng Tùng
Bài 2: “Hung thần” trên đường phố