Mâm cúng lễ Tết Hàn Thực gồm những gì?
Vào ngày 3/3 âm lịch hàng năm, các gia đình thường làm bánh trôi, bánh chay để cúng ông bà, tổ tiên. Do đó, Tết hàn thực còn được gọi là Tết bánh trôi, bánh chay. Tết Hàn thực 2023 rơi vào ngày 3/3 âm lịch, tức thứ Bảy ngày 22/4/2023 dương lịch.
Mâm cỗ cúng Tết Hàn thực thường có những vật phẩm sau:
Bánh trôi, bánh chay
Mâm cúng Tết Hàn thực không thể thiếu món bánh trôi, bánh chay. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết số lượng bánh trôi, bánh chay chuẩn cần có trên mâm cúng.
Đúng theo phong tục cổ truyền, mâm cúng sẽ có 5 hoặc 3 đĩa bánh trôi, 3 hoặc 5 bát bánh chay.
Bánh trôi được làm bằng bột nếp nhào nặn với nước, nhân làm bằng đường phên.
Bánh chay cũng làm bằng bột nếp nhào nặn với nước nhưng phần nhân làm bằng đậu xanh nấu chín. Bánh chay sẽ được để vào bát, chan thêm chút chè đường quấy với bột đao hoặc bột sắn dây.
Hương, hoa, trầu cau
Trong các lễ cúng của người Việt, dù lễ to hay lễ nhỏ, đều không thể thiếu nén hương, hoa tươi và trầu cau. Do đó, vào ngày Tết Hàn thực, mâm cúng cũng được bày biện đầy đủ những lễ vật này.
Ly nước sạch
Mỗi lần thắp hương gia tiên, gia chủ đều không được quên thay ly nước sạch trên bàn thờ.
Mâm ngũ quả
Tùy từng mùa, gia chủ có thể chọn 5 loại quả có màu sắc khác nhau như xanh, đỏ, vàng… đại diện cho ngũ hành để dâng cúng tổ tiên, thể hiện lòng hiếu thảo của con cháu, mong ước những điều tốt đẹp.
Vào dịp Tết Hàn thực, các gia đình không cần chuẩn bị mâm cỗ linh đình mà chỉ chú trọng vào sự thành tâm, dâng bánh trôi, bánh chay lên ban thờ ông bà, tổ tiên.
Bài văn khấn Tết Hàn thực theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hoá Thông tin)
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
Con lạy chín phương trời, mười phương Phật, chư Phật mười phương. Con kính lạy Hoàng thiên hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài bản cảnh thành hoàng, ngài bản xứ thổ địa, ngài bản gia táo quân cùng chư vị tôn thần.
Con kính lạy cao tằng tổ khảo, cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ chúng con là… , ngụ tại…
Hôm nay là ngày… (đọc ngày theo âm lịch) gặp tiết Hàn thực, tín chủ chúng con cảm nghĩ thâm ân trời đất, chư vị tôn thần, nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh thổ địa, ngài bản gia táo quân, ngũ phương, long mạch, tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu giáng về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh các vị tiền chủ, hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần).
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.