Báo cáo thẩm tra về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật
Trong phiên họp thứ 37 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội diễn ra vào sáng ngày 13/9, một trong những nội dung quan trọng được thảo luận là Báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác thi hành án; cùng với các báo cáo công tác từ Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao năm 2024.
Một số loại tội phạm tăng mạnh
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, Chính phủ đã nỗ lực thực hiện nhiều giải pháp nhằm đấu tranh hiệu quả với tội phạm và vi phạm pháp luật. Lực lượng Công an đã triển khai nhiều biện pháp để xử lý nhanh chóng các điểm nóng và nhóm tội phạm có tổ chức, đồng thời phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế phức tạp. Hơn nữa, công tác đảm bảo an ninh chính trị nội bộ và chống khủng bố cũng được triển khai một cách đồng bộ và toàn diện.
Tuy nhiên, Ủy ban Tư pháp đã chỉ ra rằng tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội vẫn tăng cả về số vụ và số người bị thương, gây thiệt hại về tài sản. Một số loại tội phạm có dấu hiệu gia tăng đáng báo động, cụ thể như: tội phạm có tổ chức tăng 89,47%; tội phạm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 89,90%; tham ô tài sản tăng 50,75%; đánh bạc trên mạng internet tăng 113,2%. Hơn nữa, một số vụ án giết người với tính chất man rợ, liều lĩnh đã gây tâm lý phẫn nộ, lo lắng trong nhân dân.
Quản lý nhà nước còn bất cập
Cơ quan thẩm tra cũng đã nêu ra một số bất cập trong công tác quản lý nhà nước tại một số lĩnh vực. Nhiều quy định pháp luật trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, doanh nghiệp chưa được cụ thể hóa, dẫn đến tình trạng người có thẩm quyền lợi dụng hoặc “móc nối” để doanh nghiệp thực hiện “lách luật”. Công tác thanh tra, kiểm tra còn thiếu hiệu quả trong việc phát hiện vi phạm.
Tình trạng thanh, thiếu niên tụ tập qua mạng xã hội và sử dụng hung khí để giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng cũng gia tăng. Tội phạm xâm hại tình dục trẻ em tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp.
Các vụ vi phạm trong đầu tư và xây dựng
Công tác quản lý nhà nước trong phát hành trái phiếu, cổ phiếu của doanh nghiệp còn nhiều bất cập. Có nhiều vụ vi phạm trong đấu thầu, đấu giá, đền bù giải phóng mặt bằng trong các hoạt động đầu tư, xây dựng và khai thác tài nguyên. Hành vi phạm tội phổ biến trong lĩnh vực này bao gồm đưa, nhận hối lộ và vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước.
Tai nạn giao thông diễn biến phức tạp
Mặc dù tai nạn giao thông giảm về số người chết, nhưng số vụ tai nạn và số người bị thương lại tăng. Một số vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng xảy ra; số vụ cháy và số người chết do cháy cũng tăng mạnh.
Tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng
Về công tác phát hiện và xử lý vi phạm pháp luật, cơ quan thẩm tra nhận định rằng kết quả phát hiện vi phạm còn có những hạn chế. Cụ thể, tội phạm ma túy gia tăng 4,31% về số vụ và 7,10% về số đối tượng. Vi phạm trong lĩnh vực môi trường và an toàn thực phẩm cũng diễn biến phức tạp. Một số vụ ngộ độc thực phẩm tập thể lớn xảy ra tại nhiều địa phương.
Vi phạm pháp luật và tội phạm liên quan đến công nghệ thông tin, mạng viễn thông tiếp tục gia tăng với nhiều phương thức, thủ đoạn mới. Tuy nhiên, năng lực phát hiện và xử lý của các cơ quan chức năng tại một số địa phương vẫn còn hạn chế.
Công tác điều tra và xử lý tội phạm
Ủy ban Tư pháp cũng nêu rõ, công tác điều tra và xử lý tội phạm đã có chuyển biến tích cực, chất lượng điều tra được nâng cao. Từ năm 2022 đến 2024, không có tin báo, tố giác tội phạm nào quá hạn chưa được giải quyết. Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết tin báo chỉ đạt 82,93%, chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra. Việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn bắt, tạm giữ, tạm giam vẫn còn một số vi phạm.
Cơ quan điều tra cũng gặp khó khăn với số trường hợp phải đình chỉ điều tra tăng lên do không phát hiện sự việc phạm tội hoặc hết thời hạn điều tra mà không chứng minh được hành vi phạm tội.
Nguồn thông tin
ĐCSVN