Biên phòng – Định hình tinh thần phục hồi du lịch trong khu vực Đông Nam Á, đáp ứng nhu cầu về an toàn và bền vững, các nước thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang ngày càng cho thấy sức hấp dẫn du lịch quốc tế, minh chứng cụ thể cho khả năng thích ứng và cạnh tranh để trở thành điểm đến tuyệt vời bậc nhất thế giới.
Các lãnh đạo tham dự Hội nghị Bộ trưởng Du lịch ASEAN lần thứ 26. Ảnh: Trung tâm Thông tin du lịch
Điểm đến tuyệt vời bậc nhất thế giới
Đánh giá từ giới chuyên gia quốc tế cùng chỉ ra rằng, Đông Nam Á là một trong những khu vực phát triển du lịch năng động nhất tại châu Á và Thái Bình Dương. Thực tế cho thấy, các quốc gia thành viên ASEAN đều coi phát triển du lịch là “mũi nhọn” phát triển kinh tế.
Thống kê của Ban Thư ký ASEAN cho thấy, năm 2019, khách du lịch quốc tế đến khu vực Đông Nam Á đạt khoảng 143,5 triệu lượt, chiếm 9,6% tổng khách du lịch quốc tế trên toàn thế giới; tốc độ tăng trưởng đạt 6,1%, cao hơn mức tăng trưởng chung của thế giới là 4%.
Tuy nhiên, khi đại dịch toàn cầu Covid-19 hoành hành trong năm 2020 và năm 2021, du lịch của khu vực nói riêng và thế giới nói chung đều bị tác động nghiêm trọng. Riêng với các nước ASEAN, đến năm 2022, ngành du lịch đã khởi sắc mạnh mẽ khi chứng kiến sự phục hồi nhanh chóng, các quốc gia lần lượt “mở cửa”, dỡ bỏ các biện pháp hạn chế đi lại liên quan tới phòng chống dịch bệnh. Những tháng cuối năm 2022, lượng khách quốc tế đến Đông Nam Á đã tăng nhanh, thúc đẩy sự khôi phục các dịch vụ bổ trợ, góp phần tạo việc làm và đóng góp cho tăng trưởng kinh tế nói chung.
Theo giới chuyên gia khu vực, việc ASEAN định hình du lịch bền vững là hướng phát triển đúng đắn. Bởi, du lịch bền vững được coi là yếu tố then chốt giúp các điểm đến duy trì danh tiếng và thương hiệu cạnh tranh, đồng thời tăng cường mối quan hệ giữa cộng đồng địa phương, du khách và các bên liên quan khác. Điều này cũng được nêu bật trong kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) 2025. Theo đó, tầm nhìn của Đông Nam Á là trở thành điểm đến du lịch chất lượng, mang đến trải nghiệm độc đáo và đa dạng trong sự phát triển du lịch bền vững.
Giới chuyên gia trong lĩnh vực du lịch cũng đánh giá cao nỗ lực tập thể của ASEAN trong việc hiện thực hóa tầm nhìn nói trên, đặc biệt là các Bộ trưởng Bộ Du lịch ASEAN đã thông qua Khung phát triển du lịch bền vững giai đoạn hậu Covid-19. Với sự hỗ trợ của Viện Nghiên cứu kinh tế ASEAN và Đông Á (ERIA), Khung phát triển du lịch bền vững của ASEAN xác định các lĩnh vực trọng tâm và tìm giải pháp tận dụng các công việc đang được ngành du lịch và các ngành liên quan khác của cộng đồng ASEAN triển khai, nhất là trong khoảng thời gian trước và sau năm 2025.
Trong nỗ lực hiện thực hóa những kỳ vọng phát triển, mới đây tại Indonesia, Diễn đàn Du lịch ASEAN (ATF) 2023 đã diễn ra với chuỗi hoạt động quan trọng với chủ đề “ASEAN: Hành trình tới những điểm đến tuyệt vời”. Trong đó, Hội nghị Bộ trưởng Du lịch ASEAN lần thứ 26 là hoạt động quan trọng bậc nhất không chỉ đối với các quốc gia thành viên ASEAN, mà còn cả các đối tác. Hội nghị đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nỗ lực thúc đẩy du lịch bền vững và toàn diện giữa ASEAN và các nước đối tác, như: Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản… cùng nhiều tổ chức quốc tế. Các bên đều cho thấy mong muốn hiện thực hóa việc triển khai các hoạt động tăng cường hợp tác trong lĩnh vực du lịch.
“Đòn bẩy” hút khách ngoài khu vực
Theo giới chuyên gia trong lĩnh vực du lịch, ở góc độ tổng thể, ASEAN là một trong những khuôn khổ hợp tác đa phương du lịch mà Việt Nam tham gia sâu, rộng và có hiệu quả nhất. Việt Nam đã ký hiệp định hợp tác du lịch song phương với tất cả các nước thành viên ASEAN, thực hiện hiệu quả nhiều chương trình hợp tác ngắn hạn và dài hạn. Riêng với du lịch Việt Nam, ASEAN là một trong những thị trường, đối tác quan trọng nhất. Đồng thời, hợp tác đa phương trong khuôn khổ ASEAN cũng đóng vai trò quan trọng trong hợp tác quốc tế về du lịch của Việt Nam.
Cùng với thành phố Hồ Chí Minh, phố cổ Hội An của Việt Nam lọt top 6 điểm đến tốt nhất Đông Nam Á trong cuộc bình chọn được ASEAN chia sẻ mới đây. Ảnh: TTXVN
Tại Hội nghị Bộ trưởng Du lịch ASEAN lần thứ 26, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Đoàn Văn Việt đánh giá, trong giai đoạn “bản lề” vừa qua, cơ chế hợp tác du lịch ASEAN đã khẳng định rõ nét tầm quan trọng trong việc duy trì kết nối và sự hợp tác chặt chẽ giữa các quốc gia thành viên. Đặc biệt trong đó là sự tích cực trong vai trò điều phối của Ban Thư ký ASEAN, nước Chủ tịch Indonesia cũng như các cơ quan du lịch quốc gia của các nước thành viên ASEAN (AMS).
Việc nỗ lực triển khai các dự án, kế hoạch công tác và chương trình mục tiêu đã góp phần đưa ngành du lịch của khu vực vượt qua nhiều khó khăn, thách thức và đạt kết quả tốt, đáng ghi nhận. Nhiều dự án đã được khởi động và hoàn thành, bao quát trên tất cả các lĩnh vực như xúc tiến quảng bá, đào tạo nguồn nhân lực, chuyển đổi số, đảm bảo an ninh, an toàn, phát triển bền vững…
Theo kỳ vọng của Thứ trưởng Đoàn Văn Việt, năm 2023, các AMS sẽ tiếp tục thúc đẩy các dự án du lịch cũng như tạo điều kiện hơn nữa cho mục tiêu kết nối điểm đến chung ASEAN, đồng thời đề xuất các nước tiếp tục xem xét gỡ bỏ các yêu cầu liên quan đến dịch Covid-19 cho khách quốc tế nhập cảnh và tăng cường các hoạt động xúc tiến chung, không chỉ tại các thị trường trọng điểm mà cả thị trường nội khối.
Thứ trưởng Đoàn Văn Việt cho hay, Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên gỡ bỏ tất cả các yêu cầu nhập cảnh liên quan đến dịch Covid-19 từ tháng 5/2022, qua đó, tích cực xúc tiến quảng bá du lịch, đặc biệt hướng tới thị trường ASEAN. Năm 2022, Việt Nam đã đón khoảng 3,5 triệu lượt khách du lịch quốc tế, trong đó có 920.000 lượt khách từ ASEAN, bằng khoảng 45% so với thời kỳ trước đại dịch.
Đánh giá cao dự án Chiến dịch phục hồi du lịch nội khối ASEAN, nhiều chuyên gia, tổ chức quốc tế, khu vực đã nhận định, các thị trường gần sẽ dễ dàng khôi phục hơn và có thể trở thành đòn bẩy thu hút khách từ các thị trường xa.
Thanh Trúc