Mỗi tháng đi hơn 500km đường rừng
Ban quản lý Vườn Quốc gia (VQG) Chư Mom Ray quản lý, bảo vệ những cánh rừng thuộc 2 huyện biên giới Sa Thầy và Ngọc Hồi (Kon Tum) với diện tích 56.249ha rừng đặc dụng và 4.048ha rừng sản xuất.
Ông Đào Xuân Thủy, Giám đốc VQG Chư Mo Ray, cho biết: “Tổng số viên chức, người lao động của đơn vị là 94 người. Trong đó, lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng là 71 người. Hầu hết các trạm quản lý bảo vệ rừng đều nằm ở vùng sâu, thông tin liên lạc còn khó khăn, một số nơi chưa có sóng điện thoại, lưới điện thắp sáng”.
Những nhân viên bảo vệ rừng VQG Chư Mo Ray phải đi 300-500km để tuần tra, bảo vệ rừng (Ảnh: Chí Anh).
Nhiều năm nay, VQG Chư Mo Ray đã áp dụng các phần mềm như Gis, WebGis, Smart vào hoạt động tuần tra rừng. Nhờ vậy, lực lượng chức năng đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn từ sớm các nguy cơ xâm hại đến rừng.
“Cũng nhờ hệ thống phần mềm, ban giám đốc có thể nắm bắt cung đường tuần tra và việc xử lý vi phạm của từng cá nhân. Qua thống kê, mỗi cán bộ bảo vệ rừng đi tuần tra 300-500km mỗi tháng”, ông Thủy cho hay.
Mỗi chuyến đi tuần tra, từng nhân viên mở phần mềm Smart trên điện thoại. Phần mềm này sẽ lưu lại đầy đủ các tuyến tuần tra, việc xử lý vi phạm trong quá trình đi của từng nhân viên bảo vệ rừng và dấu vết của động, thực vật.
Ngoài nhiệm vụ tuần tra, các nhân viên còn phá bẫy thú, tháo dỡ lán trại dựng trái phép trong rừng (Ảnh: Phạm Hoàng).
Theo ghi nhận từ phần mềm, trong tháng 4, anh Nguyễn Bá Nam, nhân viên Trạm quản lý bảo vệ rừng Ya Lân là người có tổng quãng đường đi tuần tra xa nhất với 598km.
Anh Nam cho biết: “Địa hình trong vườn đa số núi cao, vực sâu hiểm trở. Mỗi ngày, trạm sẽ cắt cử 2-4 người đi tuần tra ở từng khoảnh rừng. Mỗi chuyến đi có thể kéo dài 2-3 ngày đêm trong rừng. Lương thực chủ yếu mang theo là gạo, mì gói, cá khô”.
Tương tự, anh Nguyễn Khắc Duy (SN 1989, Tổ trưởng Tổ cơ động, VQG Chư Mo Ray) đã có 8 năm cùng lực lượng “ăn rừng, ngủ lán” để giữ cho cánh rừng Chư Mo Ray không bị xâm hại.
Trong tháng 4 vừa qua, anh Duy đã đi tuần tra hơn 330km. Ngoài quá trình tuần tra, anh Duy còn phá dỡ nhiều lán trại, tháo gỡ bẫy thú trong rừng sâu.
Điều kiện đi lại, sinh hoạt của nhân viên bảo vệ rừng vô cùng vất vả (Ảnh: Chí Anh).
“Mỗi lần đi tuần tra, chúng tôi phải vượt qua 30-50km đường rừng hiểm trở. Địa hình rừng núi dốc đứng nên anh em phải dìu nhau. Việc gặp tai nạn trong rừng sâu là điều không thể tránh khỏi mỗi đợt tuần tra”, anh Duy bộc bạch.
“Tâm huyết với nghề nhưng sau lưng còn gia đình”
Những chuyến đi tuần tra của các nhân viên quản lý bảo vệ rừng Chư Mo Ray là cả một hành trình, thử thách. Nhiều lần, các anh phải đặt mình trong ranh giới sinh – tử khi trèo lên núi cao, lội qua suối dữ… Nhiều người đã bỏ cuộc vì thấy mức lương, chế độ chưa tương xứng, không thể nuôi nổi vợ con.
Theo anh Nguyễn Khắc Duy, đi rừng sợ nhất là gặp mưa dông trong rừng. Lúc này, anh em đều sợ cây khô ngã trúng, nước lũ thượng nguồn đổ xuống mọi lúc. Không những thế, các con vật bò sát như rắn, côn trùng hay thực vật độc hại có thể tấn công bất cứ lúc nào.
Gian nan hành trình lội suối, băng rừng của những người giữ rừng Chư Mo Ray (Ảnh: Chí Anh).
“Trong khi nghề khác, sau 17h có thể về với gia đình thì chúng tôi vẫn còn bám trụ nơi rừng sâu. Bao nguy hiểm luôn rình rập nhưng mức lương nhận về cũng chỉ 4-6 triệu đồng/tháng. Tôi mong muốn, nghề chúng tôi được xếp vào nghề đặc thù, nguy hiểm, có chế độ đãi ngộ tương xứng”, anh Duy chia sẻ.
Theo ông Đào Xuân Thủy, từ năm 2018 đến nay, đã có 32 người xin nghỉ việc, trong đó có 5 viên chức và 27 người lao động. Nguyên nhân là do áp lực công việc khi quản lý một diện tích rừng rộng lớn, nghề hiểm trở. Đồng thời, lực lượng bảo vệ rừng còn thiếu nên một người đang phải đảm đương gấp 3 lần định mức công việc theo quy định.
Đoàn các lực lượng chức năng phối hợp đi tuần tra rừng ở VQG Chư Mo Ray (Ảnh: Chí Anh).
Lực lượng bảo vệ rừng luôn phải bám chặt địa bàn, bất kể ngày đêm, lễ Tết. Trong khi, mức lương bình quân của lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng tại VQG Chư Mom Ray chỉ 3,5-5 triệu đồng/tháng.
“Để giữ chân người giữ rừng, chúng tôi đã kiến nghị cần có cơ chế đặc thù đối với lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng nhằm nâng cao mức thu nhập. Đồng thời, giao đủ định mức biên chế bảo vệ rừng để san sẻ gánh nặng cho lực lượng chuyên trách”, ông Thủy cho hay.
Ngày 5/5, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã có chuyến khảo sát và làm việc với Ban Quản lý VQG Chư Mom Ray về công tác quản lý, bảo vệ và phòng cháy rừng.
Tại đây, Phó Thủ tướng đã trực tiếp vào những chốt bảo vệ rừng tại huyện Sa Thầy, Kon Tum để thăm hỏi, động viên các nhân viên bảo vệ rừng thuộc VQG Chư Mo Ray.
Khi nhận thấy điều kiện ăn ở, sinh hoạt thiếu thốn nhưng lực lượng bảo vệ rừng vẫn kiên trì bám rừng, đi hơn 500km mỗi tháng, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã ấn tượng và nhắc nhở đây là điển hình có thể khen thưởng, tăng lương để động viên.
Phó thủ tướng cũng cho biết, Chính phủ đang tập trung hoàn thiện dự thảo nghị định sửa đổi bổ sung Nghị định 156 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp, dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 01/2019 về kiểm lâm và lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, dự thảo nghị định về một số chính sách đầu tư trong lâm nghiệp để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các địa phương.