Ảnh minh họa. Ảnh: nhandan.com.vn
Tỉnh táo, nhận rõ những luận điệu sai trái, phản động
Sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, các thế lực thù địch, phần tử cơ hội chính trị, phản động tiếp tục gia tăng các hoạt động chống phá Đảng và Nhà nước ta, trong đó, chúng viện cớ vào những hạn chế, yếu kém của một số cấp ủy, tổ chức đảng trong công tác kiểm tra, giám sát, tự phê bình và phê bình, cho rằng, cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng nhiều nơi chỉ làm “chiếu lệ”, mang tính đối phó, “dĩ hòa vi quý”, “đồng thuận xuôi chiều”; hoặc tự phê bình và phê bình trong Đảng ở Việt Nam là “thổi phồng ưu điểm”, “che giấu khuyết điểm”, cốt chỉ để “tâng bốc”, “lấy lòng nhau”…
Âm mưu của các thế lực thù địch, phản động, phần tử cơ hội chính trị là cố tình khoét sâu, thổi phồng, xuyên tạc các vụ việc đã được Đảng, Nhà nước ta xử lý; đồng thời, chúng còn tinh vi đánh tráo khái niệm, lấy hiện tượng để đánh đồng bản chất, triệt để lợi dụng một vài vụ việc để đổ lỗi cho Đảng, cho cả tổ chức; trong khi đó lại cố tình rêu rao, khuếch trương những “thành tựu” của các đảng “dân chủ” thực hiện “đa nguyên, đa đảng”…
Có thể thấy rằng, những luận điệu trên là hàm hồ, phiến diện, thiếu khách quan không phản ánh đúng thực tế nguyên tắc tự phê bình và phê bình của Đảng Cộng sản Việt Nam, mục đích chính trị của chúng cố tình phủ nhận những nguyên tắc hoạt động của Đảng Cộng sản Việt Nam hòng làm giảm sức chiến đấu, mất đoàn kết nội bộ Đảng, gây hoang mang, mất niềm tin trong quần chúng nhân dân vào Đảng, chính quyền, từng bước kích động một bộ phận quần chúng nhẹ dạ biểu tình, chống phá chế độ.
Tự phê bình và phê bình – Nguyên tắc sống còn của Đảng Cộng sản Việt Nam
Trong quá trình hoạt động cách cách mạng Ph.Ăngghen từng khẳng định: “Giai cấp vô sản, cũng như tất cả các đảng khác, sẽ học tập nhanh nhất qua những sai lầm bản thân, những sai lầm này không ai có thể tránh hoàn toàn cho họ được” [1]. V.I.Lênin tiếp tục khẳng định trong hoạt động lãnh đạo của đảng khó tránh khỏi sai lầm, vấn đề là thái độ đối với những sai lầm đó, V.I.Lênin chỉ rõ: “Tất cả những đảng cách mạng đã bị tiêu vong cho tới nay, đều bị tiêu vong vì tự cao tự đại, vì không biết nhìn rõ cái gì tạo nên sức mạnh của mình, và vì sợ sệt không dám nói lên những nhược điểm của mình. Còn chúng ta sẽ không bị tiêu vong, vì chúng ta không sợ nói lên những nhược điểm của chúng ta, và những nhược điểm đó, chúng ta sẽ học được cách khắc phục [2].
Về thực tiễn,những sai lầm của các đảng khi xa rời nguyên tắc tự phê bình và phê bình đều phải chịu tổn thất rất lớn, thậm chí tan vỡ, giải tán. Theo ghi chép còn lưu lại của một tổ chức đảng khu vực Kazakhstan (thuộc Đảng Cộng sản Liên Xô) thì từ năm 1974 đến năm 1975, tổ chức này đã tổ chức 72 cuộc họp, tổng cộng có hơn 600 nguời phát biểu, nhưng chỉ có 12 người nêu ý kiến đối với những người lãnh đạo Đảng, còn những người khác hầu như đều nói những lời sáo rỗng, khuôn phép, tán tụng [3]. Những người dám nói thật, dám phê bình đều bị công kích, và bức hại.Trong thời gian này, các báo Đảng Liên Xô cũng thường mở những chuyên mục về giám sát, thế nhưng đối tượng giám sát của những báo này đều là cán bộ cấp vừa và thấp. Thỉnh thoảng mới có một hai tin phê bình cán bộ cấp cao, nhưng đều là sau khi họ không còn đương chức.
Kế thừa những quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, thực tiễn sinh động của các Đảng Cộng sản trên thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Chúng ta không sợ có sai lầm và khuyết điểm, chỉ sợ không chịu cố gắng sửa chữa sai lầm và khuyết điểm. Và càng sợ những người lãnh đạo không biết tìm cách đúng để giúp cán bộ sửa chữa sai lầm và khuyết điểm” [4]. Người chỉ rõ: “Một Đảng mà giấu giếm khuyết điểm của mình là một Đảng hỏng. Một Đảng có gan thừa nhận khuyết điểm của mình, vạch rõ những cái đó, vì đâu mà có khuyết điểm đó, xét rõ hoàn cảnh sinh ra khuyết điểm đó, rồi tìm kiếm mọi cách để sửa chữa khuyết điểm đó. Như thế là một Đảng tiến bộ, mạnh dạn, chắc chắn, chân chính”[5].
Thực tiễn 93 năm phấn đấu, xây dựng và trưởng thành của Đảng đã cho thấy, tự phê bình và phê bình là nguyên tắc, quy luật tồn tại và phát triển của Đảng, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng; củng cố, tăng cường khối đoàn kết trong Đảng, xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh, đủ khả năng lãnh đạo đất nước vượt qua mọi khó khăn, thử thách, đưa sự nghiệp cách mạng của dân tộc ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác.Trong quá trình xây dựng Đảng và lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn coi trọng tự phê bình và phê bình: “Phải làm cho vũ khí tự phê bình và phê bình, nhất là phê bình từ dưới lên, thật sự trở thành vũ khí sắc bén của toàn Đảng, làm cho tự phê bình và phê bình thật sự là một quy luật phát triển của Đảng. Việc đó sẽ có tác dụng to lớn đối với việc củng cố Đảng”[6].
Khi phát hiện có sai lầm Đảng ta đều công khai thừa nhận và đề ra biện pháp sửa chữa nghiêm túc. Trong thời kỳ Xô Viết Nghệ Tĩnh, khi phát hiện sai sót của Xứ ủy Trung Kỳ về “thanh Đảng”, Đảng ta đã ra chỉ thị nêu rõ: “Xứ uỷ Trung Kỳ, nhất là đồng chí Bí thư, ra chỉ thị thanh Đảng viết rõ từng chữ: Thanh trừ trí phú địa hào, đào tận gốc trốc tận rễ, như vậy thì gốc đâu mà đào, xem rễ ở đâu mà trốc, quả là một ý nghĩ mơ hồ, một chỉ thị võ đoán và là một lối hành động quàng xiên chí tướng” [7]. Trung ương yêu cầu: “Xứ uỷ phải nghiêm mật khảo xét lại từng địa phương, từng bộ phận, từng cá nhân, người nào sai, bộ phận nào sai phải dưới sự lãnh đạo của Xứ ủy ra tự chỉ trích bônsêvích, nhận lỗi trước quần chúng, trước đảng viên thật dứt khoát rành mạch”[8].
Trong giai đoạn 1953-1956, khi phát hiện sai lầm trong cuộc Cải cách ruộng đất, Trung ương Đảng đã nghiêm túc, thẳng thắn thừa nhận: “Đó là những sai lầm nghiêm trọng, phổ biến, kéo dài về nhiều mặt, những sai lầm về những vấn đề nguyên tắc, trái với chính sách của Đảng,trái với nguyên tắc và điều lệ của một đảng theo chủ nghĩa Mác – Lênin, trái với chế độ pháp luật của nhà nước dân chủ nhân dân”[9]. Trung ương Đảng đã chỉ ra nguyên nhân, yêu cầu, biện pháp sửa sai và xử lý nghiêm đối với các trường hợp trực tiếp để xảy ra sai lầm.
Đến Đại hội VI, Đảng ta đã nghiêm túc nhận thức rõ những sai lầm trong lãnh đạo kinh tế – xã hội, những khuyết điểm trong công tác xây dựng Đảng, Trung ương Đảng yêu cầu việc tự phê bình và phê bình ở các cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng phải được duy trì nghiêm túc, hiệu quả và đảm bảo chất lượng.
Kiên định nguyên tắc phê bình và tự phê bình trong sinh hoạt Đảng
Trước yêu cầu của nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, thực hiện tự phê bình và phê bình trong toàn Đảng trong tình hình mới. Đảng Cộng sản Việt Nam đã ban hành Nghị quyết Trung ương 4 các khóa (Khóa XI, khóa XII, Khóa XIII) nhằm kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi và xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Việc kiểm điểm, tự phê bình và phê bình được triển khai nghiêm túc, chặt chẽ từ Trung ương đến cơ sở, từ cấp ủy đến mọi cán bộ, đảng viên. Với tinh thần thẳng thắn, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật, công tác tự phê bình và phê bình trong Đảng được chuẩn bị và tiến hành nghiêm túc, chặt chẽ và thận trọng. Những ưu điểm, thành tích được phân tích làm rõ; những hạn chế, khuyết điểm, sai phạm của tổ chức đảng, của đảng viên từ Trung ương đến cơ sở, các tổ chức đảng ở các ngành, các lĩnh vực đã được chỉ ra. Các trường hợp sai phạm bị kiểm điểm, kết luận rõ ràng, không bao che, không có “vùng cấm”, xét xử nghiêm minh nhân dân đồng tình, ủng hộ.
Theo Ban nội chính Trung ương, trong 10 năm qua, cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật hơn 2.700 tổ chức Đảng, gần 168.000 đảng viên. Các trường hợp vi phạm đều đã được tổ chức đảng các cấp, các cơ quan liên quan tiến hành chặt chẽ, nghiêm túc, công khai, minh bạch, đúng pháp luật, vì mục tiêu lý tưởng, vì sự nghiệp, lợi ích chung của quốc gia dân tộc, hoàn toàn trong sáng, vô tư, không bè phái, cục bộ, không bản vị cá nhân. Mục đích của tự phê bình và phê bình trong Đảng nhằm chỉ rõ ưu điểm, hạn chế, khuyết điểm, nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế và hướng khắc phục nhằm hướng đến sự phát triển, tiến bộ, trưởng thành của mỗi cá nhân, mỗi tổ chức đảng; làm cho đội ngũ đảng viên ngày càng tiến bộ trưởng thành, củng cố, tăng cườngđoàn kết, thống nhất, nâng cao sức chiến đấu, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cho nên, những luận điệu cho rằng tự phê bình và phê bình trong Đảng hiện nay chỉ là “thanh trừng”, “đấu đá nội bộ”, hay “thổi phồng ưu điểm”, “chiếu lệ”, mang tính đối phó, “dĩ hòa vi quý”, “đồng thuận xuôi chiều” là hoàn toàn sai trái, cần nhận diện, đấu tranh bác bỏ kịp thời.
Cũng phải nhận thấy rằng, việc thực hiện nguyên tắc tự phê bình và phê bình ở một số tổ chức cơ sở đảng, đảng viên còn chưa nghiêm túc, mang tính hình thức, tính chiến đấu chưa cao. Tuy nhiên, những hiện tượng này chỉ là thiểu số, không phản ánh về bản chất, mục đích, nguyên tắc tự phê bình và phê bình, càng không thể là cái cớđể các thế lực thù địch vin vào phủ nhận những kết quả hoạt động tự phê bình và phê bình của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Trước những yêu cầu mới trong công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, cần “kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”; trong đó, đẩy mạnh thực hiện tốt hơn nữa nguyên tắc, hoạt động tự phê bình và phê bình của Đảng, nó vừa mang tính cách mạng, khoa học, vừa mang tính nhân văn, thúc đẩy con người vươn tới sự hoàn thiện; ngăn ngừa, đẩy lùi biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên; bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với đất nước, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu chống phá Đảng, phủ nhận nguyên tắc tự phê bình và phê bình của các thế lực thù địch, phản động trong thời gian qua.
Thiếu tá ThS. Phạm Chí Thịnh, Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
ThS.Phạm Hồng Hải, Nghiên cứu sinh Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
————————————————————————————
[1] C.Mác và Ph.Ăngghen, toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 1997, tập 37, tr.450.
[2] V.I.Lênin, toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 2006, tập 45, tr.141.
[3] Báo nhân dân, “Những bài học từ sự sụp đổ của Đảng Cộng sản Liên Xô: Phần 5: Những vi phạm về nguyên tắc xây dựng Đảng”, Ngày 19/8/2010.
[4][5]Hồ Chí Minh, toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 2011, tập 5, tr.323; tr.301.
[6]Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 2004, tập 37, tr.837.
[7] [8]Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 1999, tập 3, tr.157.
[9]Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia – Sự thật, Hà Nội, 1999, tập 17, tr.539