Chồng ép vợ quan hệ tình dục trái ý muốn, bị phạt tù đến 12 năm! (Lưu ý: Xem xét rằng quy định về tội phạm về tình dục là một lĩnh vực rất phức tạp, và đây chỉ là một đánh giá tổng quát về pháp lý, không phải là một quan điểm pháp lý chuyên môn.) Tiêu đề tiếng Việt: Chồng ép vợ quan hệ tình dục trái ý muốn, bị phạt tù đến 12 năm! (If you want a more concise title, here is an option: “Chồng ép vợ bị phạt tù”)

Luật Phòng chống bạo lực gia đình: Xử phạt cưỡng ép quan hệ tình dục trái ý muốn

Khó khăn trong xác định và chứng minh hành vi

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết rất đồng tình với đề xuất của Bộ Công an về xử phạt 20-30 triệu đồng đối với hành vi "cưỡng ép hoặc dùng thủ đoạn khác để quan hệ tình dục trái ý muốn của vợ hoặc chồng". Tuy nhiên, việc xác định và chứng minh hành vi này lại rất khó khăn.

Theo báo cáo kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023, có hơn 3.100 hộ đã xảy ra bạo lực gia đình với hơn 3.200 vụ. Bạo lực thân thể xảy ra nhiều nhất với 1.520 vụ, tiếp đến là bạo lực tinh thần 1.400, bạo lực kinh tế 230 vụ và bạo lực tình dục 110 vụ.

Chồng hoặc vợ vi phạm, lấy tiền ai để nộp phạt?

Thạc sĩ Lưu Đức Quang, giảng viên Trường ĐH Kinh tế – Luật (Đại học Quốc gia TP.HCM), bày tỏ băn khoăn đối với biện pháp xử phạt bằng tiền như đề xuất của Bộ Công an. Ông dẫn quy định tại luật Hôn nhân và gia đình, tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân đều là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp hai bên có tài sản riêng được pháp luật bảo hộ.

Theo thạc sĩ Quang, với văn hóa của nhiều gia đình khi tài sản chung của vợ chồng thường gộp chung để quản lý, sẽ rất khó xử trong trường hợp chồng bị xử phạt vì cưỡng ép vợ quan hệ tình dục trái ý muốn, người chồng lại không có tài sản riêng. "Chồng vi phạm và bị phạt tiền, tiền phạt lại lấy từ quỹ chung của gia đình, như thế có thể hiểu là người vợ vừa bị bạo lực tình dục, nay lại phải chia sẻ trách nhiệm nộp phạt không?", ông Quang đặt câu hỏi.

Đánh giá và kiến nghị

Theo thạc sĩ Quang, biện pháp xử phạt bằng tiền không nên áp dụng đối với hành vi bạo lực tình dục nói riêng và bạo lực gia đình nói chung. Cơ quan chức năng có thể nghiên cứu áp dụng biện pháp bắt buộc lao động công ích. "Biện pháp này sẽ rất hiệu quả, vừa trừng phạt và cảm hóa người vi phạm, và quan trọng nhất là tách bạch được trách nhiệm, ai vi phạm thì người đó phải gánh chịu hậu quả pháp lý bất lợi đối với mình", ông Quang cho hay.

Ngược lại, LS Nguyễn Văn Hậu cho rằng chế tài xử phạt bằng tiền nhằm xử lý kịp thời cá nhân có hành vi vi phạm, không liên quan đến tài sản chung của vợ, chồng. Nếu chồng hoặc vợ có hành vi bạo lực tình dục và bị xử phạt, họ buộc phải có trách nhiệm nộp phạt theo quy định; còn nguồn tiền từ đâu thì người vi phạm phải tự giải quyết, hoặc tùy thỏa thuận giữa hai vợ chồng, hoặc một cách khác, "không thể lấy lý do đó là tài sản chung nên không thể nộp phạt".