Giới thiệu
Những con đường bê tông sạch sẽ dẫn vào các thôn xóm, nhà văn hóa khang trang, những nụ cười vui vẻ, tự tin của người dân khi đề cập đến quyền lợi của mình trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Đó là hình ảnh của nhiều xã trên địa bàn tỉnh – nơi đã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật và đang tiếp tục nâng cao chất lượng tiếp cận pháp luật cho người dân, góp phần cải thiện cuộc sống nông thôn.
Kết quả đạt được
Theo báo cáo từ Sở Tư pháp tỉnh, đến ngày 21/2/2024, toàn tỉnh đã có 528 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, đạt tỷ lệ gần 97%. Đây là kết quả đáng ghi nhận trong việc thực hiện Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Con số này cho thấy hầu hết các địa phương đã hoàn thành mục tiêu cơ bản, nhưng vẫn còn những thách thức trong việc duy trì và nâng cao chất lượng tiếp cận pháp luật cho người dân, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa.
Thực hiện tại các địa phương
Tại xã Lương Ngoại, một trong những địa phương đã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, công tác tuyên truyền pháp luật tiếp tục được đổi mới và tăng cường. Ông Trương Văn Hiệp, trưởng thôn Ngọc Sinh chia sẻ: "Ngày trước, công tác tuyên truyền pháp luật còn hạn chế, khiến nhiều bà con chưa thực sự hiểu và chấp hành nghiêm túc các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Nhưng những năm gần đây, nhận thức pháp luật của người dân đã có sự thay đổi lớn, chúng tôi đã đa dạng hóa cách truyền tải thông tin – từ hệ thống loa phát thanh, lồng ghép vào các buổi họp thôn xã, đến phát tờ rơi, đăng tải lên trang thông tin điện tử xã, lan tỏa qua các nhóm Zalo, Facebook… Nhờ vậy, bà con dễ dàng tiếp cận, nắm bắt quy định pháp luật nhanh chóng và hiệu quả hơn. Kết quả rõ nhất là tình hình an ninh trật tự trên địa bàn thôn luôn được đảm bảo, cuộc sống của người dân bình yên, ổn định hơn".
Duy trì và nâng cao chất lượng
Để duy trì và nâng cao tiêu chí xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, UBND xã Lương Ngoại đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện, trọng tâm là đẩy mạnh công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật đến các tầng lớp nhân dân. Xã đã thành lập được 7 tổ hòa giải với 41 hòa giải viên. Các tổ hòa giải đã kịp thời giải quyết các tranh chấp, xích mích ngay từ cơ sở nên trên địa bàn xã không xảy ra việc công dân có đơn thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp. Đây là mô hình hiệu quả giúp giải quyết các vấn đề ngay tại cộng đồng, tránh phát sinh những hệ lụy phức tạp.
Mô hình sáng tạo
Không chỉ có xã Lương Ngoại, nhiều địa phương khác trong tỉnh cũng đã áp dụng những mô hình sáng tạo, hiệu quả sau khi đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Tại xã Phú Lộc, mô hình “Quét mã QR thực hiện thủ tục hành chính mức độ 3, mức độ 4” đã giúp giải quyết hồ sơ nhanh gọn, hiệu quả. Năm 2024 và 4 tháng đầu năm 2025, 100% hồ sơ xã tiếp nhận đã được giải quyết trước và đúng thời hạn. Nhiều địa phương khác cũng đã hình thành các mô hình như “Câu lạc bộ nông dân với pháp luật”, hay những “Đội tuyên truyền pháp luật lưu động” đến tận các thôn, bản, giúp người dân TCPL thuận lợi hơn.
Hướng tới tương lai
Để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác duy trì và phát triển xã đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, năm 2025, UBND tỉnh đã đề ra 5 nhiệm vụ trọng tâm, bao gồm: tiếp tục quán triệt, tăng cường phổ biến sâu rộng về vị trí, vai trò của công tác này; nâng cao nhận thức, xác định rõ trách nhiệm của các ngành, các cấp; gắn các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật với trách nhiệm quản lý của các cơ quan, đơn vị; tăng cường đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện gắn với xây dựng nông thôn mới; kiện toàn và nâng cao năng lực nghiệp vụ cho đội ngũ công chức.
Kết luận
Hành trình đưa pháp luật đến gần hơn với người dân không chỉ dừng lại ở việc đạt chuẩn về mặt hồ sơ hay thủ tục, mà còn thể hiện qua những thay đổi thực tế trong đời sống. Từ các mô hình “Quét mã QR thực hiện thủ tục hành chính”, đến các buổi tuyên truyền pháp luật trực tiếp, tất cả đã tạo nên một mạng lưới pháp luật chặt chẽ, bao phủ đến từng ngõ, xóm. Phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” đã thực sự đi vào cuộc sống, giúp người dân không chỉ hiểu biết về pháp luật mà còn tự tin bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.