Biên phòng – Đóng quân xa đất liền hàng trăm hải lý, những người lính Biên phòng nơi đầu sóng ngọn gió đã khắc phục khó khăn, chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền, nhân dân và các lực lượng trên đảo Trường Sa, huyện đảo Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia và xây dựng nền Biên phòng toàn dân vững mạnh. Và trong hành trang trở về của người lính mang quân hàm xanh còn có nhiều câu chuyện truyền cảm hứng cho những người đi giữ đảo sau này…
Cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Trường Sa tuần tra bảo vệ chủ quyền biển, đảo. Ảnh: Trương Đạt
Đi về phía mặt trời
Những ngày cuối tháng 2, bầu trời Khánh Hòa xanh ngan ngát, biển hiền hòa trải rộng xa tít chân trời. Ở phía đó, có những người lính Biên phòng vẫn đang bền bỉ ngày đêm canh giữ biển, đảo của Tổ quốc. Trước biển, những người đã từng đặt chân đến Trường Sa có dịp cùng nhau ôn lại những tháng ngày trên đảo.
Năm 2015, Đại tá Trần Quốc Toản, Chỉ huy trưởng BĐBP Khánh Hòa là một trong những người đầu tiên đi khảo sát vị trí xây dựng đồn Biên phòng ở Trường Sa. Đặt chân lên đảo, nhìn tàu cá neo đậu, đánh bắt xung quanh đảo, ra vào Trung tâm hậu cần nghề cá, Đại tá Trần Quốc Toản thấy rằng, cần có lực lượng Biên phòng thực hiện công tác kiểm soát. Chưa kể, trước đây, mỗi lần tiếp nhận ngư dân, thuyền viên trôi dạt trên biển, bộ đội Hải quân đều phải đưa vào bờ để bàn giao cho lực lượng Biên phòng làm các thủ tục. Nay, có đồn Biên phòng đóng quân ở đây sẽ rất thuận lợi. Tất nhiên, ông cũng hiểu rằng, đóng quân nơi đảo xa thế này vất vả là điều tất yếu, nhưng bản lĩnh người lính thì khó khăn nào cũng sẽ vượt qua.
Thượng tá Phan Lê Giáp, Phó Tham mưu trưởng BĐBP Khánh Hòa nhớ lại, thời điểm năm 2017, anh đang là Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Nha Trang đã được cấp trên tin tưởng, “chọn mặt gửi vàng” bổ nhiệm chức vụ Đồn trưởng đầu tiên của Đồn Biên phòng Trường Sa, BĐBP Khánh Hòa. Từng tốt nghiệp Trường Sĩ quan Biên phòng (nay là Học viện Biên phòng), Học viện Lục quân Đà Lạt, trải qua nhiều cương vị công tác tại BĐBP Khánh Hòa, nên anh tự tin đón nhận quyết định với tâm thế sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thách thức trên cương vị mới. Đồng thời, anh cũng không giấu được cảm xúc vinh dự, tự hào là những người lính Biên phòng đầu tiên đi làm nhiệm vụ tại quần đảo Trường Sa thiêng liêng.
Ngay sau Lễ ra mắt Đồn Biên phòng Trường Sa được Bộ Chỉ huy BĐBP Khánh Hòa tổ chức trọng thể vào ngày 12/5/2017, cán bộ, chiến sĩ đơn vị náo nức lên tàu ra đảo làm nhiệm vụ. Và sớm hôm ấy, con tàu HQ936 của Vùng 4 Hải quân chở những người lính cứ thế đi về phía mặt trời mọc. Nơi đấy là quần đảo Trường Sa, là máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc.
Nghĩa tình quân dân nơi đảo xa
Thượng tá Phan Lê Giáp nhớ lại: “Lớp cán bộ, chiến sĩ đầu tiên ra đảo Trường Sa, Đồn Biên phòng Trường Sa chưa được xây dựng, phải mượn Nhà văn hóa thị trấn Trường Sa để đóng quân, công việc bộn bề, thế nhưng mọi người nhanh chóng triển khai công việc. Và những người lính Biên phòng đã thực hiện nhiệm vụ một cách rất đời thường và từng bước xây dựng nền biên phòng toàn dân giữa đảo xa…”.
Cán bộ Đồn Biên phòng Trường Sa thăm hỏi người dân trên đảo. Ảnh: Phúc Đạt
Trong khi đơn vị đang ngổn ngang công tác xây dựng doanh trại, ổn định nội vụ, thì ngày 4/11/2017, cơn bão Damrey (bão số 12) trực tiếp càn quét qua đảo Trường Sa. 30 ngư dân Quảng Ngãi phải neo tàu vào đảo tránh bão. Tất cả đều được đưa vào Đồn Biên phòng Trường Sa trú ngụ. 3 ngày, những người lính Biên phòng đã chia sẻ thức ăn, chỗ ngủ cho các ngư dân. Sự đùm bọc này khiến các ngư dân rất cảm động nên mỗi khi có dịp quay lại đều ghé thăm đồn.
Những cán bộ trong đợt đầu ra Trường Sa đều là những quân nhân ưu tú được tuyển chọn từ các đơn vị. Họ không chỉ giỏi chuyên môn, nghiệp vụ, dạn dày sóng gió mà còn có bản lĩnh chính trị vững vàng và khát vọng cống hiến. Như Thiếu tá Trần Văn Huyên, nhân viên hàng hải – cơ điện có biệt tài sửa máy móc. Không chỉ sửa chữa các loại thiết bị phục vụ yêu cầu nhiệm vụ trên đảo, anh còn giúp ngư dân sửa chữa máy tàu. Tàu cá đánh bắt xa bờ các tỉnh Bình Định, Bình Thuận, Khánh Hòa mỗi khi gặp sự cố đều vào đảo nhờ anh hỗ trợ khắc phục. Thấu hiểu được vất vả của ngư dân nên Thiếu tá Trần Văn Huyên không kể đêm hay ngày, cứ khi nào có người nhờ là anh lại xắn tay vào làm, không lấy tiền.
Đó còn là Trung tá Mai Đăng Hồ, nhân viên cơ yếu được trẻ em, người dân trên các đảo gọi bằng cái tên trìu mến “Thầy giáo quân hàm xanh”. Việc làm ý nghĩa khởi nguồn từ Đồn trưởng Phan Lê Giáp thấy các cháu nhỏ rảnh rỗi chơi ngoài sân sau giờ học, vì thiếu giáo viên dạy các môn học phụ trợ. Suốt những năm học phổ thông, anh Giáp luôn dành niềm đam mê với môn tiếng Anh nên anh đã nảy sinh ý tưởng mở lớp dạy tiếng Anh cho các cháu học sinh trên đảo. Trong lần giao ban đóng quân canh phòng ở đảo, Đồn trưởng Phan Lê Giáp đã có ý kiến về việc Đồn Biên phòng Trường Sa sẽ mở lớp dạy tiếng Anh.
Cùng với đó, 7 gia đình trên đảo Trường Sa cũng viết đơn gửi Chủ tịch UBND thị trấn Trường Sa trình bày nguyện vọng để con em theo học. Từ ấy, dù bận bịu đến mấy, cứ một tuần 3 buổi tối, lớp học lại sáng đèn. Những người lính Biên phòng sẵn sàng cắt giờ chiếu sáng của mình để dành cho lớp học. Ai cũng cố gắng vì lớp học không chỉ là “sân chơi” bổ ích mà còn giúp các cháu có vốn kiến thức để khi lên cấp 2, vào đất liền học tập không quá bỡ ngỡ.
Kỷ niệm Ngày Truyền thống BĐBP và Ngày Biên phòng toàn dân lần đầu được tổ chức ở Trường Sa, Đồn trưởng Phan Lê Giáp soạn một bài viết về truyền thống của lực lượng BĐBP đưa sang đài phát thanh trên đảo nhờ phát trên hệ thống loa cho quân và dân trên đảo cùng nghe. Anh cũng đạp xe đến các cụm chiến đấu, đề nghị các chỉ huy đến ngày 3/3 cho cán bộ, chiến sĩ tới Đồn Biên phòng Trường Sa để xem phim tài liệu. Bộ phim tài liệu dài 90 phút, thế nhưng không một ai về sớm, ai cũng như vỡ ra nhiều điều. Đó là lần đầu tiên, quân và dân trên đảo cảm nhận đầy đủ về Ngày Biên phòng toàn dân 3/3.
Trung tá Trương Phúc Đạt, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Trường Sa từ tháng 12/2019 đến tháng 1/2021 “góp” câu chuyện về mối quan hệ giữa BĐBP và ngư dân trên biển: “Khi tôi ra nhận công tác ở đảo Trường Sa, đồn đã xây xong nhưng đời sống cán bộ, chiến sĩ vẫn còn rất vất vả. Ở đảo thì cái gì cũng hiếm, cũng thiếu. Đảo không chỉ thiếu nước ngọt, mà còn thiếu đất để tăng gia. Ở giữa trùng dương quanh năm nắng gió, một ngọn rau xanh vô cùng quý giá. Chúng tôi đã khắc phục bằng cách liên hệ với các đồn Biên phòng dọc tuyến biển để mỗi lần có tàu đánh bắt xa bờ qua trạm kiểm soát sẽ nhờ chở giúp những bao tải đất cho Đồn Biên phòng Trường Sa. Với phương án này, không những đủ đất tăng gia cho đơn vị, mà còn có đất để chia sẻ cho các đơn vị bạn và người dân trên đảo”.
Trường Sa mùa này rợp xanh những tán bàng vuông, phong ba, những khuôn viên, vườn rau… xanh tốt giữa biển trời bao la. Nhịp sống thanh bình nơi trái tim thiêng liêng của Tổ quốc với tiếng trẻ thơ đến trường, chuông chùa ngân vang sáng chiều, người dân trong xóm nhỏ tụ tập bàn chuyện làm ăn… hòa trong bước chân tuần tra của các chiến sĩ Hải quân, Biên phòng ngày đêm vững chắc tay súng canh trời, giữ biển đảo, bảo vệ biên cương.
Đã 6 năm kể từ ngày những người lính Biên phòng Khánh Hòa ra đảo Trường Sa xây đồn, lập trạm, dù bộn bề khó khăn nhưng các anh vẫn ngày qua ngày kiên trì, bền bỉ thực hiện nhiệm vụ và viết nên những câu chuyện ý nghĩa, những chiến công thầm lặng giữa trùng dương.
Trúc Hà – Mai Đông