Giới thiệu về Thanh tra chuyên ngành Kho bạc Nhà nước
Thanh tra chuyên ngành (TTCN) Kho bạc Nhà nước (KBNN) là một trong những nhiệm vụ quan trọng mà Chính phủ giao cho hệ thống KBNN. Quy định này được thể hiện trong Nghị định số 07/2012/NĐ-CP ngày 9/2/2012 và chính thức triển khai từ năm 2016 (theo Nghị định số 03/2024/NĐ-CP ngày 11/1/2024 quy định về cơ quan thực hiện chức năng TTCN và hoạt động của cơ quan được giao thực hiện chức năng TTCN).
Vai trò của Thanh tra chuyên ngành KBNN
Đoàn Thanh tra chuyên ngành KBNN Quảng Trị làm việc tại đơn vị sử dụng ngân sách – Ảnh: KBCC
Những sai sót có thể xảy ra
Theo quy định, tổng giám đốc KBNN và giám đốc KBNN các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có quyền quyết định TTCN đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng ngân sách nhà nước (NSNN) phải tuân thủ quy định pháp luật trong lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý của KBNN.
TTCN KBNN là hoạt động thanh tra tại các đơn vị sử dụng ngân sách, nhằm kiểm tra tính trung thực của hồ sơ, chứng từ phát sinh và lưu giữ tại đơn vị. Hiện nay, KBNN đã thực hiện giao dịch thanh toán trên môi trường điện tử, chuyển dần từ kiểm soát tiền kiểm sang hậu kiểm trong cơ chế quản lý rủi ro, vì vậy công tác TTCN càng trở nên quan trọng, góp phần nâng cao ý thức và trách nhiệm của các đơn vị sử dụng ngân sách.
Các loại sai sót thường gặp
TTCN KBNN hoạt động tại các đơn vị sử dụng ngân sách, vì vậy nhiều sai sót chỉ được phát hiện qua TTCN mà không thể thấy qua kiểm soát chi. Một trong những sai sót phổ biến ở các đơn vị tại Quảng Trị là lập bảng kê thanh toán qua KBNN không đúng với hồ sơ chứng từ thực hiện và lưu giữ.
Ngoài ra, còn có nhiều sai sót khác như:
- Chi không đúng đối tượng;
- Chi không đúng nội dung dự toán;
- Lập hồ sơ, chứng từ không đúng nội dung chi;
- Nội dung hóa đơn không khớp với bảng kê thanh toán;
- Chưa chấp hành thời gian thanh toán tạm ứng.
Còn nhiều dạng sai sót khác như chi không đúng định mức, chế độ của Nhà nước, chi làm thêm giờ vượt quy định, chi tiền công tác phí không đúng đối tượng, hoặc thanh toán không đúng với mức lương hiện hưởng.
Kết quả thanh tra
Từ khi TTCN KBNN được triển khai năm 2016, đã có gần 34 cuộc thanh tra được thực hiện ở KBNN Quảng Trị. Kết quả cho thấy có 34 tổ chức vi phạm, với kiến nghị thu hồi gần 230 triệu đồng đã nộp vào NSNN, cùng với 5 quyết định xử phạt vi phạm hành chính tổng cộng 19,5 triệu đồng.
Ý nghĩa của công tác thanh tra
Kết quả từ công tác TTCN không chỉ giúp các đơn vị nhận thấy những sai sót trong quản lý tài chính, mà còn nâng cao trách nhiệm trong việc sử dụng NSNN. Đặc biệt, công tác này còn giúp cho cơ quan cấp trên hiểu rõ hơn về tình hình của các đơn vị cấp dưới.
Thông qua TTCN, đội ngũ thanh tra KBNN Quảng Trị đã đưa ra nhiều kiến nghị về việc sửa đổi, bổ sung quy định nhằm khắc phục các sơ hở trong công tác quản lý, tạo điều kiện cho các đơn vị sử dụng ngân sách tuân thủ pháp luật tốt hơn.
Kết luận
Công tác TTCN KBNN Quảng Trị đã góp phần nâng cao kỷ luật, hiệu lực trong quản lý NSNN. Hy vọng các đơn vị sử dụng ngân sách sẽ tiếp tục nghiên cứu, nắm bắt và thực hiện tốt các quy định pháp luật, đồng thời hạn chế tối đa những sai sót giống như trong quá trình TTCN đã chỉ ra trước đây.
Thanh Hương – Kim Thái