Trong lúc tham gia giao thông, không may cô tôi bị tai nạn. Cảm thấy mình gặp nguy kịch nên cô có di chúc miệng để lại tài sản cho chồng và 02 người con, có người làm chứng. Sau đó thì người làm chứng có ghi lại lời cô và đi chứng thực.
Tuy nhiên đến nay đã 6 tháng, cô tôi đã qua cơn nguy kịch và tỉnh lại, hiện tại sức khỏe của cô đã ổn định, minh mẫn. Vậy đề nghị cho biết: Bản di chúc miệng đã được lập kia có hiệu lực không?
Trả lời:
– Điều 629 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
“1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
2. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ”.
– Khoản 5 Điều 630 Bộ Luật dân sự 2015 quy định: “Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng”.
– Điều 632 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định người làm chứng cho việc lập di chúc:
“Mọi người đều có thể làm chứng cho việc lập di chúc, trừ những người sau đây:
1. Người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật của người lập di chúc.
2. Người có quyền, nghĩa vụ tài sản liên quan tới nội dung di chúc.
3. Người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi”.
– Điều 624 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định về di chúc như sau: “Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết”.
– Điều 627 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định hình thức của di chúc như sau: “Di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng”.
Đối chiếu với quy định của pháp luật thì cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình. Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Theo đó, di chúc phải được lập thành văn bản; nếu không thể lập được di chúc bằng văn bản thì có thể di chúc miệng. Di chúc miệng được người làm chứng ghi chép lại và ký tên vào phải được chứng thực chữ ký bởi cơ quan có thẩm quyền trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì bản di chúc đó mới được xem là hợp pháp. Trong trường hợp này, sau thời gian 3 tháng kể từ thời điểm di chúc miệng mà cô bạn vẫn còn sống, minh mẫn và sáng suốt thì di chúc miệng này mặc nhiên bị hủy bỏ, tức là không có hiệu lực.