Bộ Quốc phòng kiến nghị tăng thời gian tính nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với nam quân nhân khi vợ sinh con nhiều hơn 30 ngày.
Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành quy định thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản đối với lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) được tính trong 30 ngày đầu kể từ khi vợ sinh con. Trong khi dự thảo Luật sửa đổi bổ sung quy định nếu người đó nghỉ nhiều lần thì thời gian nghỉ của lần cuối cùng phải nằm trong khoảng 30 ngày từ lúc con chào đời.
Góp ý dự luật, Bộ Quốc phòng kiến nghị nới thời gian tính từ lúc hưởng chế độ nhiều hơn 30 ngày để phù hợp đặc thù hoạt động của quân nhân vì nhiều người công tác ở biên giới, hải đảo, thường xuyên trực sẵn sàng chiến đấu, xa gia đình.
Chiến sĩ Đồn biên phòng Ngọc Côn (Cao Bằng) tuần tra dọc sông Quây Sơn, tháng 1/2023. Ảnh: Giang Huy
Riêng chính sách thai sản với khu vực BHXH tự nguyện, các cơ quan, bộ ngành đề nghị ban soạn thảo xem lại tỷ lệ đóng Quỹ ốm đau và thai sản. Điều 38 dự thảo Luật sửa đổi quy định tỷ lệ đóng của người tham gia vào quỹ là 3% tiền lương làm căn cứ đóng BHXH. Lao động mỗi lần sinh con hưởng trợ cấp 2 triệu đồng trích từ ngân sách, không phải từ Quỹ Bảo hiểm xã hội.
Bộ Quốc phòng cho rằng nếu quy định như dự thảo, người đóng BHXH tự nguyện chỉ được hưởng quyền lợi thai sản, không có chế độ ốm đau và mức hưởng cũng không tương đồng với BHXH bắt buộc.
Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề xuất nếu trích đóng 3% vào Quỹ ốm đau và thai sản, dự luật cần bổ sung chế độ ốm đau với người đóng BHXH tự nguyện. Cơ quan này đồng thời đề nghị thêm các quyền lợi khác cho lao động đóng BHXH tự nguyện như khám thai, dưỡng sức để phù hợp nguyên tắc đóng – hưởng và đảm bảo bình đẳng với khu vực BHXH bắt buộc.
Đến cuối năm 2021, Quỹ ốm đau và thai sản kết dư hơn 19.700 tỷ đồng, cơ bản là tồn tích của những năm trước, theo Bộ Lao động Thương binh và Xã hội. Giai đoạn 2016-2021, số chi trong năm cơ bản bằng số thu và với kết dư như hiện tại thì chưa đảm bảo cân đối tài chính quỹ.
Chính sách BHXH hiện chia hai loại hình bắt buộc và tự nguyện. BHXH bắt buộc dành cho khu vực có hợp đồng, giao kết mà người lao động lẫn chủ sử dụng phải tham gia. Lao động được hưởng các chế độ gồm hưu trí, tử tuất, thai sản, tai nạn ốm đau, bệnh nghề nghiệp. BHXH tự nguyện dành cho lao động trong độ tuổi ở khu vực phi chính thức, không có quan hệ hay hợp đồng lao động. Lao động có thể lựa chọn mức đóng theo quy định, được nhà nước hỗ trợ một phần tiền đóng và chỉ được hưởng chế độ hưu trí, tử tuất.
Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi được lấy ý kiến đến tháng 4, dự kiến trình Chính phủ vào tháng 6, trình Quốc hội thảo luận cho ý kiến tại kỳ họp Quốc hội tháng 10/2023, thông qua tại kỳ họp tháng 5/2024.
Hồng Chiêu